چند روزی است که بد گرفتار بازی چرخ روزگار لاکردار شده ایم و در باب گرفتاری قدما می فرمایند که گرفتاری بر وزن شگفتاریست و شیخ نا حاج ملاهادی سبزواری( خدایش رحمت کناد) آن را شگفت باری گوید.
و گمان کنم شگفت باری همین بارش برف و باران بود که مارا سخت شگفت زده کرد!!!!
باری، همین قدما فرموده اند که حرف زدن زیاد نشان دهنده بی بهرگی طرف است و گویند "کم گوی و گزیده گوی چون در"
پس زبان را درز می گیریم و دگر هیچ نمی گوییم.
ایامکم سعیدا
الطافکم مزیدا
آورده اند که روزی جوانی که از قضا بیکار بودی اما بیعار نبودی تا پاسی از شب بیدار بودی و در فضای مجازی مستغرق گشته بود.
جوانک روز سختی را پشت سر گذاشته و سختی بسیار تحمل کرده بود و این بود که پس از صلاة ظهر تا پایش را درون اتاقک خفه و نمور که به اصطلاح آنرا خانه دانشجویی گفتند گذاشت به ناگاه به خواب برفت و چون برخاست ستارگان را بدید که بر او نور میبارانیدند.
کمی که گذشت جوان به خود آمد. از قضا حضرت استادی او را ندا در داده بود که فردا امتحانی سخت در پیش خواهی داشت ای جوان...
چون این صحنه باز جلوی چشمانش مجسم شد از خود بیخود گشت و جامه دریدن گرفت ( در اینجا منظور از جامه جامه انسانی نیست! جامه فکریست در واقع همان جزوه حضرت استاد الاساتید) تا پاسی از شب.
و چون به خود آمد بدید که عقربک ساعتش بس تند رفته و از سه نیز بگذشته.! و دید که کار از کار گذشته و دیگر همانا خواندن او را سودی نخواهد بود.
و این بود که جامه در کنجی افکند و پای در فضای مجازی بنهاد تا بلکه جامی به کف آورده و غم امتحان از یاد ببرد.
اما زهی خیال باطل...
هر ثانیه که می گذرد بر استرس این جوانک بخت برگشته افزوده شده و از زمانش کم می شود و این دو را رابطه ای مستقیم مفروض است.
و حال جوانک می نویسد و خود هم نمیفهمد که چه چیز را؟
گویا کلمات درونش طغیان کرده اند! و دست به شورش زده اند که اینچنین لجام گسیخته و بی نظم و نسق بر زبان لامسه اش جاری می شوند.
خدا آخر عاقبت این طفل را بخیر کناد.
آمین.
"جوانک بخت برگشته"
نیمه های شب
چند شب پیش مقاله ای می خوندم از استاد خرم شاهی بزرگوار( فکر نمی کنم لازم باشه که اشاره کنم مطلب طنز بود!!!) در باب مرگ.
و انواع مرگ.
اینکه شاید این بار آخری باشد که من دارم از عرض خیابان رد می شوم. اما هرگز به این فکر نمی کنم که چه در انتظارم است؟
درست مثل هزاران انسان دیگر که گمان می کردند این بار هم مثل بار های پیش!!! و بسیار ساده و با خیالی آسوده قدم در خیابانی می گذاشتند که در انتهایش پلی انتظارشان را می کشید!!!!
خوشحالم که هر از چند گاهی دارم یک توگوشی محکم می خورم از طرف خدا.
این یعنی اینکه هواسش!(یکی از دوستان فرمودند که گویا حواس درسته!!! - بنده عذر می خوام، ولی آدمی که سیلی خورده خب طبیعتا گیج میزنه!!!) به من هست.
که پام رو کج نزارم.
کج نرم.
یادم نره که اگر اینجا هستم و در این جایگاه، اول به خاطر لطف بیکران اون بوده و هست و خواهد بود.
خدایا دمت گرم.
در جایگاه یک مهندس شیمی این حق رو به خودم می دم که دوستان غیر متخصص رو در اموری که بیشتر با اونها درگیرم آگاه کنم. هرچند که هدفم از ساخت این وبلاگ بیشتر طنز نویسی بود و خودنویسی به گونه ای.
اما گاه باید جامعه را آگاه کرد. این را بگذارید به پای اشتباهات بنده!!!!
توضیح اینکه یک مقاله ای رو می خوندم امروز که از دلایل سقوت نفت در این چند وقت در اون توضیح داده بود. خب از اونجایی که گفته اند ذکات علم آموختن آنست. به همون شکل بازنشر می دم.
از ژوئن 2014 که سیر نزولی قیمت نفت از 116 دلار شروع شده تا زمان نگارش این تحلیل (ژانویه 2015) که قیمت نفت 47 دلار است، تقریبا 7 ماه می گذرد و در بازه زمانی فوق، نفت نزول قیمتی 58 درصدی را تجربه کرده است.
اما سوال اساسی این است که دلایل واقعی آن چیست؟ وزن متغیرهای تاثیرگذار بر این سقوط قیمتی چگونه است؟ و آیا زمان آن نرسیده است که بپذیریم بازیگران تعیین کننده قیمت نفت دیگر ایران و عربستان نیستند یا حداقل وزن کمتری به آن بدهیم، بلکه بازار و واقعیات اقتصادی، رفتار قیمتی نفت را شکل می دهند. امروزه برخی از تحلیلگران سقوط بیشتر قیمت نفت را خبر می دهند؛ در حالی که برخی از دولتمردان کشورمان بازگشت قیمتی به محدوه بالاتر از 70 دلار را محتمل تر می دانند. در روزهای نزدیک تصویب بودجه این موضوع از اهمیت بیشتری برای کشورمان برخوردار است و تصمیم گیرندگان در این حوزه بهتراست به جای گمانه زنی های سطحی حتی الامکان از تحلیل های متقن استفاده کنند.
ابتدا تفکیک دو مفهوم برای تبیین دلایل سقوط ضروری است:
1- نفت متعارف یا رایج (conventional)
2- نفت غیر متعارف (Unconventional) یا نفت شیل یا نفت ماسه ای که با تکنولوژی های جدید حفاری از میان صخره های سنگی و ماسه ای استخراج می شود.
نکته با اهمیت دریلینگ (Drilling) نفت عادی و نفت شیل است. طبعا زمانی که بهای تمام شده نفت غیرمتعارف از بهای نفت متعارف بیشتر باشد، تولید نفت شیل اقتصادی نخواهد بود.
مجموع ذخایر شیل جهان تقریبا 3 تریلیون بشکه است که البته همه آن قابل بازیافت نیست که از ذخایر اثبات شده نفت متعارف دنیا حدود 4/1 تریلیون بشکه بیشتر است. روسیه، برزیل و آمریکا روی هم رفته 86 درصد ذخایر شیل جهان را تشکیل می دهند. آمریکا بیشترین ذخایر شیل نفتی جهان را داراست که در منطقه Green River Formation و در 3 بخش کلرادو، یوتا و وایومینگ واقع شده اند. ذخایر نفت شیل آمریکا 62 درصد منابع جهان را در بر می گیرد.
پدیده شیل نفت و شیل گاز قدمتی طولانی دارد ولی عموما یا قیمت نفت رایج پایین بوده یا تکنولوژی و روش های حفاری جدید وجود نداشته و بنابراین استفاده از آن در سنوات قبل چندان امکان پذیر نبوده است. ذخایر منطقه Green River Formation حدود 5/1 تریلیون بشکه است. گرچه همه این ذخایر قابل استحصال نیست ولی اگر و فقط اگر 900 میلیارد بشکه آن قابل استحصال باشد، مفهومش این است که میزان ذخایر شیل آمریکا 3 برابر ذخایر اثبات شده ونزوئلا (به عنوان دارنده بزرگترین ذخایر اثبات شده نفتی دنیا) و 3/3 برابر ذخایر اثبات شده عربستان (دومین کشور دارای ذخایر اثبات شده عظیم) و 7/5 برابر ذخایر نفتی اثبات شده کشورمان است.
6 منطقه در آمریکا 90 درصد از کل نفت شیل تولیدی در آمریکا را تشکیل می دهند که از میان آنها شیل نفتی باکن و ایگل فورد 66 درصد تولید نفت شیل را به خود اختصاص می دهند.
براساس مطالعات انجام شده توسط آژانس اطلاعات انرژی در آمریکا بهای تمام شده تولید هر بشکه نفت خام شیل در باکن برابر 73.72 دلار و ایگل فورد 49 دلار است. طبیعتا در شرایط کنونی که قیمت نفت (47 دلار) زیر بهای تمام شده شیل نفت در منطقه باکن است (72/73 دلار) پروژه های نفتی باکن متوقف و بخشی از تولید نفت آمریکا از طریق منطقه ایگل فورد و سایر مناطقی که بهای تمام شده نفت کمتر از قیمت کنونی بازار باشد انجام می گیرد. نکته مهم این است که تکنولوژی حفاری روز به روز کارآتر می شود و بهای تمام شده شیل نیز به تبع آن پایین تر خواهد آمد.در یک دسته بندی جامع می توان علل سقوط نفت را در پنج دسته جای داد:
1- توسعه نفتی آمریکا (The U.S. Oil Boom): مهم ترین عامل در سقوط قیمت نفت توسعه نفتی آمریکا است.
برای نشان دادن اهمیت منابع عظیم شیل نفتی در تولید نفت آمریکا باید گفت که سهم نفت شیل در اقتصاد آمریکا از 8 درصد در سال 2008 به 40 درصد در سال 2014 رسید که خود موجب کاهش واردات نفت از 60 درصد در سال 2008 به 40 درصد در سال 2014 شده است.
2- کاهش رشد اقتصادی چین (China Growth Slowing): کاهش تقاضا در چین به عنوان دومین کشور مصرف کننده نفت جهان به گونه ای است که در سه ماه پایانی سال 2014 رشد اقتصادی چین به 2/7 درصد رسید که بعد از بحران جهانی کمترین رشد محسوب می شود.
3- کشمکش اعضای اوپک (OPEC Infighting): عدم انسجام داخلی بین اعضای اوپک و اختلافات میان اعضای این سازمان منجر به این شده که اعضای اوپک نتوانند تولیدات خود را سازماندهی کنند.نگارنده اعتقاد دارد به رغم خصومت دیرینه دولت عربستان علیه کشورمان باید گفت نقش عربستان در سقوط قیمتی اخیر ناچیز و در قیاس با تاثیر تکنولوژی برتر شیل نفتی ایالات متحده بسیار کم اهمیت است، چراکه اساسا اقتصاد عربستان نفتی تر از اقتصاد کشورمان است. سهم نفت در GDP عربستان 46 درصد و در GDP کشورمان 22 درصد است. در واقع عربستان برای بیرون راندن پروژه های شیل آمریکا و البته از دست ندادن بازار آمریکا نفت خود را چند دلاری پایین تر از قیمت های بازار عرضه می کند و خواسته یا ناخواسته خود را وارد یک بازی با پایان نامشخص می کند و طبعا در آینده ای نه چندان دور تاوان این اشتباه استراتژیک خود را پس خواهد داد چرا که ادامه بازی، زمانی معقول است که عربستان دقیقا بهای تمام شده شیل نفتی مناطق شش گانه آمریکا را برآورد کرده باشد ولی بهای تمام شده شیل نفتی آمریکا در مناطق مختلف به غیر از چند منطقه در هاله ای از ابهام قرار دارد.
4- بازگشت لیبی (Libya is Back): گمانه زنی های تحلیلگران ابتدا این بود که به دلیل درگیری های داخلی نفت لیبی حدود 150 تا 200 هزار بشکه در روز است، ولی لیبی بسیار سریع تر از پیش بینی ها تولیدش را به 810 هزار بشکه در سپتامبر رساند.
5- چشم انداز منفی اقتصاد اروپا (Negative European Economic Outlook) در کنار افزایش تولید نفت روسیه: کند شدن رشد اقتصادی اروپا و به ویژه اقتصاد برتر حوزه یورو یعنی آلمان، نتیجه بدیهی آن کمبود تقاضا برای نفت و مشتقات نفتی است. از طرفی روسیه به عنوان دومین تولید کننده نفت جهان در بیشترین مقدار تاریخی تولید نفت خود قرار دارد.
در مجموع و با در نظر گرفتن عوامل و متغیرهای تاثیرگذار بر قیمت نفت باید گفت وجود منابع بی پایان شیل نفتی در ایالات متحده و تکنولوژی پیشرفته حفاری که هر ساله بهای تمام شده نفت استخراج شده با این روش را پایین می آورد تا جایی که تولید نفت در اقتصاد آمریکا در سال های اخیر دو برابر و به نوعی اقتصاد آمریکا را بی نیاز از نفت اوپک خواهد کرد به عنوان مهم ترین عامل و در کنار آن کاهش تقاضای چین به عنوان دومین مصرف کننده نفت و مازاد عرضه نفت کشورهای عضو اوپک و البته کاهش تقاضای کشورهای اروپایی به دلیل کاهش رشد و سقف تولید تاریخی روسیه، در کاهش قیمت نفت موثر بوده اند.
سعید بهاروند/دکتری مدیریت مالی
روزنامه دنیای اقتصاد
از اجتماع اگر بخواهید حرفی بزنید باید اول خوب بشناسیش. واشکافیش کرده باشی و با پوست و گوشت دردهایش را چشیده باشی.
خب پس از بیست و چهار سال در خودم می بینم که بخواهم در مورد جامعه ای که من هم عضوی از آن هستم نظرم را بنویسم ولو اینکه کسی نخونه و کسی هم قبولش نداشته باشه. و البته این کاملا قابل پیش بینی هست چون هرکسی جهان نگری خودش رو داشته و دارد.
به عقیده من هر جامعه ای نسبت به شما وظایفی داشته و به مراتب شما نیز نسبت به آن جامعه و اعضایش مسئولید.
در وهله اول هر انسانی به تنهایی خودش یک جامعه است!
جامعه ای متشکل از عقل عشق احساس و...! و طبیعتا نسبت به تک تک این اعضا مسئول است. و باید در هدفمندکردن و پیشبردشان تلاش کند.
در مرحله دوم هر انسانی وارد یک جامعه بزرگ تر می شود.
خانواده.
و خب باز همان آش است و همان کاسه.
یعنی شما باز مسئولید و آنها نیزهم.
در مرحله سوم اگر از جوامعی مثل فامیل، دوستان، دشمنان، هم شهری ها و یا هم استانی ها بگذریم و فاکتور بگیریم. می رسیم به جامعه هشتاد میلیونی! که اکثر ما خودرا فقط عضوی از این جامعه هفتاد و هشت میلیونی می دونیم.! و اساسا جوامعی که قبلا شرح داده شد رو معمولا ندید می گیریم و یا زیاد برایشان اهمیتی قائل نیستیم!!! ( مثلا میگی ببین با کیا شدیم هشتاد میلیون!!!)
و این در صورتی است که طبیعتا ساختن یک ساختمان را از پی شروع می کنند و بعد سراغ سقفش می روند!!!!
اما در اینجا واقعیت( و نه حقیقت!!!) چیز متفاوتی است. مردم هنوز پی ساختمانشان را نساخته، محکم نکرده! به فکر سقفش هستند. و بعد که یک مرتبه سقف بر سرشان آوار می شود می نشینند و دست روی دست می گذارند که بلی جامعه خراب است! اینجا جای زندگی نیست! که چرا سقف ما در آسمان نمی ماند!!!
خب برادر من، خواهر من!
مشکل شما همین جاست.
شما اگر ساخت ساختمان را از پی اش شروع کنی. اگر به این باور برسی که اول در مقابل افکار و رفتار خودت مسئولی. و پس از آن نسبت به اعضای خانواده ات.، خود بخود بسیاری از مشکلات رفع می شود. حداقلش اینست که اگر روزی سقف بر سرتان فرو ریخت دیگر دیوارهایش فرو نمی ریزد دیگر پی اش ویران نمی شود. و اینبار خیلی راخت تر و با صرف هزینه و زمان کمتری می توانید دوباره سقفی محکم تر از قبل را پایه گذاری کنید.
پس قبل از اینکه بنشینیم و دست روی دست بگذاریم و از خرابی و فساد در جامعه هشتاد میلیونیمان بگوییم و حرصش را بخوریم که چرا فلانی اینجور اختلاص کرد و یا چرا فلانی با پارتی رفت سر کار و با چرا من نباید الآن فلان جا باشم و...
و گهگاه برای دلخوش بودن خودمان برایش جکی هم بسازیم.ا تصمیم بگیریم که تغییر کنیم. که مسئولیت پذیر تر باشم.
با دست روی دست گذاشتن و نگاه کردن، تن خسته مان از زیر این آوار بیرون نمی آید.
باید اول خودمان را نجات بدهیم. بعد خانواده مان را، سپس دوستانمان را، هم شهری هایمان را.
بعد باز خواهیم گشت و خواهیم دید که اینبار ساختمانمان بسیار زیباتر شده و مستحکم تر.
آری بپذیریم که ما مسئولیم و نه مسئولین
امشب دست بر قضا سری به حافظ گرانقدر زدیم و ابیاتی چند بخواندیم.
و الحق که شعر حافظ همه بیت الغزل معرفتست.
یکی از ابیات به قرار زیر بود:
صبحدم مرغ صحر با گل نوساخته گفت
ناز کم کن که دراین باغ بسی چون تو شکفت
پس از خواندن بیت فوق در ذهن خود گریزی زدم بر کتاب شازدده کوچولو:
